22-09-2023โครงการการศึกษาและทดสอบรูปแบบโรงพยาบาลเสมือนโดยการจัดการโซ่อุปทานและโลจิสติกส์ในระบบเครือข่ายปฐมภูมิ
จากสถานการณ์ด้านระบบสุขอนามัยของประเทศไทยที่มีการบริหารดูแลประชาชนแบบองค์รวม (Holistic care) ที่ทั้งครอบครัว ชุมชน รวมถึงสถานบริการสุขภาพท้องถิ่นในการดูแลด้านสุขภาพในพื้นที่ร่วมกัน แต่การให้บริการทางการแพทย์และสาธารณสุขของประเทศไทยในปัจจุบัน ถูกขับเคลื่อนด้วยโรงพยาบาลขนาดใหญ่และผู้เชี่ยวชาญสาขาต่างๆ ซึ่งทำให้เกิดการดูแลเป็นรายโรค (Disease) ไม่มีเจ้าภาพในการดูแลแบบองค์รวม ส่งผลทำให้เกิดความแออัด ใช้เวลานานในการรอรับบริการ เกิดปัญหาเรื่องการเข้าถึงบริการ และความเหลื่อมล้ำในการเข้ารับการรักษาพยาบาล มีความไม่พึงพอใจในการรับบริการของประชาชน ประกอบกับสถานการณ์ COVID-19 ที่เกิดสถานการณ์ lockdown ไม่ให้ประชาชนออกนอกบ้านเพื่อป้องกันการแพร่เชื้อ การวิจัยครั้งนี้จึงมุ่งศึกษาระบบการดูแลสุขภาพที่นำเทคโนโลยีมาใช้เพื่อความสะดวกในการให้คำปรึกษาและดูแลสุขภาพแก่ผู้มาใช้บริการได้อย่างรวดเร็ว ไม่ต้องเดินทางมาที่โรงพยาบาลที่เรียกว่า Virtual Hospital มากขึ้น เน้นพัฒนาให้เกิดเป็นระบบแพลตฟอร์มที่เข้ามาช่วยให้ระบบการดูแลสุขภาพมีประสิทธิภาพในการดูแลประชาชนที่มาใช้บริการ
โดยการวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ ศึกษารูปแบบ Extra/ Virtual hospital ที่เป็นไปได้ในอนาคต พร้อมทั้งทำการทดสอบรูปแบบ Virtual hospital โดยออกแบบและพัฒนาระบบสารสนเทศในโซ่อุปทาน เริ่มดำเนินกระบวนการวิจัยจากการทบทวนวรรณกรรมและวิเคราะห์รูปแบบที่เป็นไปได้และมีความเหมาะสมในการปรับใช้งานให้เข้ากับระบบสุขภาพของประเทศไทย จัดทำการระดมสมอง (Focus Group) และบูรณาการข้อมูลกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กระทรวงสาธารณสุข โรงพยาบาลในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล หน่วยงานที่ทำหน้าที่เป็นผู้ขนส่งและกระจายสินค้าพร้อมทั้งสามารถทำหน้าที่เป็น Supply Processing and Distribution (SPD) โดยในการศึกษาครั้งนี้ได้ร่วมมือกับ บริษัท ไปรษณีย์ไทย ดิสทริบิวชั่น จำกัด การวิจัยและพัฒนาครั้งนี้ผลลัพธ์ที่ได้เกิดเป็นระบบ Primary Care on Cloud (PCoC) เป็นระบบแพลตฟอร์มที่สามารถทำให้เกิดกระบวนการจัดส่งสินค้าโดยใช้ Supply Processing and Distribution (SPD) เป็นตัวกลางในการขนส่ง เกิดเป็นการนำข้อมูลของยาและเวชภัณฑ์ในโรงพยาบาลแม่ข่ายและโรงพยาบาลลูกข่ายขึ้นมาอยู่บนระบบและทำการบริหารจัดการคลังยาและจัดส่งกระจายยาไปยังโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในสังกัดของตนเองอีกทั้งในอนาคตระบบแพลตฟอร์มนี้จะสามารถทำการส่งยาและเวชภัณฑ์ไปยังบ้านผู้ป่วยได้อีกด้วย
หากสรุปผลการดำเนินงานสิ่งที่เป็นข้อค้นพบในงานวิจัยครั้งนี้ คือ เรื่องมาตรฐานของรหัสยา ยาสมุนไพร และเวชภัณฑ์ เนื่องจากแต่ละหน่วยงานที่ทำหน้าที่เป็นโรงพยาบาล สถานพยาบาล หรือหน่วยงานสาธารณสุข มีระบบรหัสยาที่มีฐานรหัสไม่เหมือนกันทำให้การบูรณาการข้อมูลและการดึงข้อมูลรหัสยามาใช้เกิดความยากลำบากเนื่องจากจะต้องนำมาเข้าขบวนการวิเคราะห์และจัดทำให้เกิดการเชื่อมโยงและเป็นรหัสที่ใช้ในการสื่อสารระหว่างโรงพยาบาลกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้เกิดความเข้าใจไปในทางเดียวกันซึ่งในส่วนนี้มีการนำมาตรฐานยาและเวชภัณฑ์ NMPCD เข้ามาช่วยทำให้การบูรณาการข้อมูลมีขึ้นตอนที่ง่ายขึ้นแต่ถึงอย่างไรก็ตามหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในเรื่องนี้จะต้องเข้ามาเพื่อทำให้เกิดมาตรฐานที่ดีสำหรับรหัสยาและเวชภัณฑ์เพื่อให้เกิดประโยชน์ในอนาคต
ทั้งนี้ ระบบ Primary Care on Cloud (PCoC) ได้นำมาทดลองใช้จริงแล้วเกิดประสิทธิภาพในการใช้โรงพยาบาลแม่ข่ายบริหารจัดการคลังยาให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เกิดเป็นคลังยาย่อยที่ทำหน้าที่คอยจัดยาและส่งยาไปยังโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (โรงพยาบาลลูกข่าย) อีกทั้งยังส่วนลดต้นทุนในการบริหารคลังยาลัดส่งยาโดยโรงพยาบาลไม่ต้องทำหน้าที่ในส่วนนี้เอง ในการจัดส่งจะมีผู้ที่ทำหน้าที่เป็น Supply Processing and Distribution (SPD) เข้ามาเป็นตัวกลางในการขนส่งให้กับโรงพยาบาล ทำให้โรงพยาบาลสามารถลดความแออัดของจำนวนคนที่มารอรับยาที่โรงพยาบาลและลดต้นทุนได้อีกด้วย งานวิจัยนี้สามารถนำไปใช้เป็นต้นแบบของระบบบริหารจัดการคลังยาและระบบที่คอยทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการจัดส่งยาได้และในอนาคตสามารถพัฒนาตัวระบบแพลตฟอร์มนี้ให้เกิดเป็นการบวนการส่งยาถึงบ้านผู้ป่วยได้ เนื่องจากระบบแพลตแพลตฟอร์มนี้มีการบูรณาการร่วมกันหน่วยคลินิกหมอครอบครัว โดยจัดทำตัวเชื่อมข้อมูลไว้แล้วในอนาคตสามารถนำระบบไปพัฒนาต่อได้
